Znajduje się w obrębie
malowniczego Ojcowskiego Parku Narodowego, około 125 m ponad dnem Doliny Sąspowskiej i jest to największa spośród wszystkich znanych jaskiń w Parku. Jej długość wynosi 320 m. Grota Łokietka, inaczej zwana Jaskinią Królewską czy Jaskinią Czajowską, to najpopularniejsza jaskinia w Polsce, udostępniona dla turystów.
Legenda
Z jaskinią wiąże się legenda o Władysławie Łokietku, który schronił się w niej na okres około 6 tygodni po ucieczce z Krakowa przed wojskami czeskiego króla Wacława II. Życie uratował mu pająk, który zasłonił otwór jaskini pajęczyną, wprowadzając w błąd pościg. Pamiątką po tym wydarzeniu są nazwy jaskini oraz poszczególnych jej komór, a także brama w kształcie pajęczej sieci, zamykająca wejście. Łokietek odpoczywał na kamiennym łożu w ostatniej sali (Sypialni), a w niedużej wnęce Kuchni czyli w "kominku" przygotowywał sobie posiłki przynoszone mu przez włościan otwartym ku górze korytarzem wstępnym.
Zwiedzamy
Jaskinia jest wyżłobiona przez wodę w wapieniach górnej jury. Odcinek wstępny jaskini jest pozbawiony stropu, gdyż zawalił się on przypuszczalnie jeszcze przed epoką lodowcową. Dalsza część korytarza obniża się, skręca w kierunku pd.-zach. i znacznie się rozszerza, wchodząc następnie w Korytarz Główny. W jego stropie znajdują się tzw. kotły wirowe, powstałe wówczas gdy cały przekrój jaskini był wypełniony wodą. Na ścianach korytarza można zauważyć polewy i inne utwory naciekowe, często kontrastujące swą jasną barwą z zakopconym wnętrzem.
Z Korytarza Głównego wchodzimy do Sali Rycerskiej, z której w lewo odchodzi boczny korytarz zakończony ślepo, zaś w prawo schody w górę prowadzą na wyższy poziom jaskini, skąd ciasnym przejściem przechodzi się do małej komory zwanej Kuchnią. Jest to najstarsza część jaskini, leżąca blisko powierzchni. Tu w kilku miejscach przedostają się do wnętrza korzenie drzew. Na ścianach przesmyku i Kuchni widoczne są półki skalne i spłaszczenia, będące śladami modelowania jaskini przez potok przepływający swobodnie po jej ówczesnym dnie.
Z Kuchni schody prowadzą do Sypialni. Dno Sypialni w dużej części wyścielone jest rumoszem i blokami wapienia, które oderwały się od ścian i stropu. W kierunku zach. wiedzie nieduży boczny korytarz urozmaicony licznymi wymyciami, które spotykamy także w ścianach sali w pobliżu schodów. Szata naciekowa Jaskini Łokietka jest uboga. Występują tu na ogół nieduże stalaktyty rurkowe (tzw. makarony), zwłaszcza na stropach obu sal (głównie jednak Sypialni) i w innych trudniej dostępnych miejscach. ściany są okryte polewami, a ich odcinki przewieszone zdobią żebra naciekowe lub małe, cieniutkie, faliste draperie.
W ostatniej sali na uwagę zasługuje duży słup naciekowy ("Orzeł") pięknie wykształcony na pn. ścianie. Na lewo od Orła w niedużej wnęce nad stropem zachowały się stalagmity. Temperatura wewnątrz jaskini utrzymuje się na jednym poziomie przez cały rok i wynosi ok. 7-8°C. W okresie zimowym tuż przed wejściem tworzą się nieraz "stalagmity" lodowe, tzw. chłopki, nierzadko o bardzo pięknych formach.
Fot: ojcowskiparknarodowy.pl
